Mensen met schulden worden sneller geholpen door samenwerking gemeenten

Ruim tachtig gemeenten sluiten zich vandaag aan bij een nieuwe manier van schuldhulpverlening: collectief schuld regelen. Door deze nieuwe methode kunnen mensen hun schulden sneller afbetalen en kunnen gemeenten meer mensen met schulden helpen.

In Den Haag en Amsterdam werd vorig jaar al geëxperimenteerd met dit systeem. Inmiddels is het daar de standaard praktijk geworden. Marieke Vos, afdelingsmanager Schuldhulpverlening in die stad, zegt: “De papieren rompslomp is zeker 30 procent minder geworden. En dat scheelt ook veel tijd. Tijd die je nu aan andere dingen kunt besteden, zoals aan gesprekken met mensen die in problemen zitten.”

Hoe werkt collectief schuld regelen?

Mensen met problematische schulden hebben gemiddeld vijftien schuldeisers op het moment dat ze een schuldregeling aan gaan. De onderhandelingen met al die schuldeisers over een regeling zijn nu nog omslachtig en tijdrovend voor de schuldhulpverlening. Gemiddeld duurt het 55 weken om met alle schuldeisers een akkoord te bereiken.

In het nieuwe systeem zijn er vooraf afspraken gemaakt tussen een gemeente en de schuldeisers. Het idee is dat deelnemende schuldeisers ongezien akkoord gaan met het voorstel van de schuldhulpverlener.

Daardoor gaat het proces veel sneller. Het streven is dat er binnen een maand een akkoord is. Mensen met problematische schulden zijn hierdoor sneller uit de schulden en gemeenten kunnen meer mensen helpen.

De 27-jarige Rik uit Den Haag is geholpen door collectief schuld regelen. Hij heeft een schuld van pakweg 12.000 euro. Dat begon op zijn achttiende: “Ik kwam uit een tehuis en werd ineens verantwoordelijk voor rekeningen van gas, water, licht bijvoorbeeld. Maar ik hield me meer bezig met het leven: zoeken naar sociale contacten, feesten tot diep in de nacht.”

Na zes jaar zocht hij hulp. Nu wordt hij geholpen door de collectieve schuldhulpverlening. “Dat geeft rust. Maandelijks betaal ik nu een deeltje af en dat voelt goed.” Rik heeft tips voor mensen die ook dreigen te verzuipen in de schulden: “Wacht niet te lang, zoek hulp, en schaam je er niet voor. En pas op voor bijvoorbeeld webwinkels, waar je zomaar voor honderden euro’s op de pof kunt bestellen. Dat zou niet moeten kunnen.”

Afspraken

Den Haag heeft afspraken met ruim 30 organisaties zoals woningcorporatie Vestia, de Belastingdienst, en zorgverzekeraars VGZ en Zilveren Kruis. “Maar heel veel bedrijven zitten er nog niet bij, zoals Bol.com en Zalando. Dat zou enorm schelen. Want als we in overleg moeten met partijen die niet zijn aangesloten, kan dat zaken juist enorm vertragen”, zegt Vos.

Den Bosch, Almelo, Eindhoven, Hollands Kroon en Leiden voeren de methode nu ook in. Hetzelfde geldt voor de zeven gemeenten die aansloten zijn bij de sociale dienst Drechtsteden en 67 gemeenten via de Kredietbank Nederland.

De gemeenten onderschrijven hun nieuwe koers vandaag op paleis Noordeinde, onder toeziend oog van koningin Máxima. Het zou eigenlijk in maart getekend worden door zo’n veertig gemeenten, dat werd uitgesteld door de coronacrisis.

“In de tussentijd hebben nog meer gemeenten zich aangesloten. Deels doordat corona nog meer de noodzaak laat zien om schulden goed aan te pakken”, zegt Sadik Harchaoui, mede-oprichter van initiatiefnemer SchuldenlabNL. “Maar ook omdat grote schuldeisers als de Belastingdienst zich hebben aangesloten.” In totaal doen 35 organisaties meer aan de regeling.

84.000 brieven minder

“Het liefst hebben we natuurlijk dat niemand een schuld heeft bij ons”, zegt Eric Smit, die zich bij de Belastingdienst bezighoudt met collectief schuld regelen. “Maar als het dan toch gebeurt, wil je dat ze zo snel mogelijk weer uit de schulden zijn. Hoe langer zoiets duurt, hoe meer dat leidt tot stress, zorgen en onzekerheid.” De Belastingdienst, de grootste schuldeiser van Nederland, kan nu binnen twee weken groen licht geven voor een schuldregeling. Voorheen duurde dat minimaal acht weken.

Het idee is dat op termijn alle Nederlandse gemeenten de manier van werken overnemen. Schuldhulpkoepel NVVK heeft 1,1 miljoen euro subsidie bij het rijk aangevraagd om het collectief schuld regelen op te schalen. Het is de bedoeling dat ze dit samen met gemeentevereniging VNG gaan doen. Het kabinet maakte eerder 145 miljoen euro vrij voor dit soort projecten om de schuldenproblematiek aan te pakken.

(bron NOS nieuws 13-10-2020 )